+0 به‌ین
گروگان
دوکتور جئری
آغیر تیخاج ایدی. نه ایره‌لی‌یه گئتمک اولوردو، نه‌ده گئری قاییتماغا یول وار ایدی. یوزلر ماشین یانا-یانا، دال-دالا حرکت‌سیز دایانمیشدی. سیقناللارین سسی گئت گئده اوجالماقدا ایدی..
"روز شعر و ادب زبان فارسی (روز شعر و ادب ایران-ی سابیق!)" گونو اوستاد شهریاری آغیرلاماق اوچون "بنیاد ادب و هنر آذربایجان (فرهنگستان زبان ترکی-ی سابیق!)"-ا قوناق چاغیریلمیشدیم. ایندیسه بیر ساعاتدان چوخ ایدی تیخاجدا اللریمی فرمانا تاپدایاراق گؤزله‌ییردیم. آرتیق گئج قالمیشدیم. تؤرن ایندی باشلامیش اولمالی‌ایدی. کیسمه یولون نییه کسیلدیگینی بیلمیردی. بیردن گؤزوم قارشی طرفدن- ماشینلارین آراسیندان گلن بیر گنج اوغلانا ایلیشدی. ماشینین شوشه‌سینی ائندیریب اونو سسله‌دیم. اوغلان یاخینلاشینجا قاباقدا نه اولدوغونو سوروشدوم. اوغلان تؤوشو‌یه-تؤوشو‌یه دئدی:
- تئروریست‌لر یولون باشیندا، "فرهنگستان زبان فارسی" باشقانینی گروگان توتوبلار. اونلار دئییرلر یوز میلیون وئرمه‌سه‌لر بنزین تؤکوب باشقانی یاندیراجاقلار!
جوشغولاندیم:
- اورتالاما هر ماشینا نه قدر یئتیشر؟!.. وئره‌ک ده یولو آچسینلار.. خالقین ایشی-گوجو وار!...
گنج اوغلان بارماقلاری ایله گؤستره‌رک یانیتلادی:
- ایکی لیتر !!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
موللا نصرالدین جومهور باشقانی سئچکیلرینده
دوکتور جئری
شئیخیمیز جومهور باشقانی سئچکیلرینه آدای اولاندا آذربایجان میللتینه سسلندی:
- من کرامت صاحبی‌یم، منه رأی وئرسه‌نیز لال قالمیش دیلینیزی آچاجاغام!
موللا نصرالدین آیاغا قالخدی:
- سیز کرامت صاحیبی‌سینیزسه، شئونیست‌لرین دیلینی لال ائله‌یین!
جومهور باشقانی سئچکیلرینده، موللا نصرالدین دفتر آچیب شئیخیمیزی چای-شیرنی ایله تبلیغ ائدیردی. شئیخیمیز سئچکیلری قازاندیقدا خالق موللانین یانینا گئدیب سوروشدولار:
- ایندیکی شئیخیمیز جومهور باشقانی اولوبدور بیزیم آنادیلیمیزه گؤره نه ایشلر گؤره‌جکدیر؟
یانیتدا موللا اؤکوتمه ووروب آغلاماغا باشلادی سونرا بیر آزدان قاققاناق چکیب گولدو.
چاش-باش اولان خالق موللانین آغلاییب گولمه‌سی‌نین ندنینی سوروشدولار:
- آغلادیغیم بوندان اؤترودور؛ سیز عواملار بیلمیرسیز شئیخیمیز آنادیلی مسئله‌سینه گؤره نه ایشلر گؤره‌جکدیر. گولدوگوم ده بوندان اؤترودور؛ من اؤزومده بیلمیرم !
موللا نصرالدین جومهور باشقانی سئچکیلری‌نین ایکینجی دؤوره‌سینده ده شئیخیمیزی تبلیغ ائتمیشدی. سونوجلار بللی اولونجا موخبیرلر موللانین باشینا ییغیشدیلار:
- موللا! سیز ایکی دؤوره‌دیر شئیخیمیزین یانداشی اولوب سئچکیلری قازانماسیندا بؤیوک روْل اویناییب‌سیز. سوروشا بیلریک؛ کئچن دؤوره جومهور باشقانی سیزین هانسی ایستک‌لرینیزی یئرینه یئتیریب بو دؤوره‌ده ایسه سیزین ایستگینیز جومهور باشقانیندان نه اولاجاقدیر؟
موللا میللتین سئچکیلره قاتیلماسیندان درین مینتدارلیغینی بیلدیره‌رک آچیقلادی:
- کئچن دؤوره بیز جومهور باشقانیندان "فرهنگستان زبان ترکی" ایسته‌میشدیک، باشقانیمیز ساغ اولسون، بیزیم بو ایستگیمیزی " بنیاد فرهنگ و هنر آذربایجان" -نی آچماقلا یئرینه یئتیردی!!
موخبیرلرین بیری تلسدی:
- بو دؤورده‌کی ایستگینیزدن دانیشین؟!
موللا گولومسه‌دی:
- بو دؤوره سایغیلی جومهور باشقانیمیزدان "بنیاد فرهنگ و هنر آذربایجان"- نین باغلاماسینی ایسته‌یه‌جه‌ییک!
سئچکیلردن سونرا موللا نصرالدین یوخودا گؤرور:جومهور باشقانی ایسته‌ییر "آنادیلینده مدرسه" حاققی وئره آنجاق او آیاق دیره‌ییب اوسته‌لیک اولاراق اورمو گؤلونون قورتارماسینی دا ایسته‌ییر. بو چکیش-بکیشده بیردن موللا یوخودان اویانیب گؤرور هئچ خبر یوخدو. تئز گؤزلرینی یومور:
- عیبی یوخدور "آنادیلینده مدرسه" حاققینی وئرسه‌نیز ده گؤره‌ر»!!
جومهور باشقانی سئچکیلرینده موللا نصرالدین بارماغینی سیلکه‌له‌یرک میللتی اویاریر:
- بیلیرسینیز شئیخیمیزه رأی وئرمه‌سه‌نیز نه اولاجاق؟!!
میللت قورخویا دوشوب شئیخیمیزه رأی وئردیکدن سونرا موللانین یانینا گلیرلر:
- موللا!.. شئیخیمیزه رأی وئرمه‌سه‌ایدیک نه اولاجاق ایدی؟!!
موللا سویوق قانلیلیقلا دئییر:
- هئچ! شئیخیمیز چیخمایاجاق ایدی!!
موللانصرالدین جومهور باشقانی سئچکیلری اؤنجه‌سی میللته دانیشیردی:
- دونن شئیخیمیزین اؤزل نوماینده‌سی یانیما گلمیشدی. باشقانیمیز، آذربایجان میللتینه ایکی بؤیوک وعده وئریب‌دیر!
میللت ماراقلاندی:
- نه وعده‌لری؟!
موللا اؤزونتو ایله میزیلدادی:
- واللاه بیرینجی وعده نوماینده‌نین یادیندان چیخمیشدی، ایکینجیسی ایسه منیم یادیمدان چیخدی!!
سئچکیلرین سونوجو بللی اولاندان سونرا موللا نصرالدین شئیخمیزین یانینا گئدیب دئدی:
- سایغیلی باشقانیمیز! گئجه یوخودا گؤردوم سیز بیزه "آنادیلینده مدرسه" حاققی وئریب‌سینیز!!
شئیخیمیز ساققالی تومارلایا- تومارلایا دئدی:
- موللا! من سیزه سؤز وئریرم بو دؤرد ایلده حیمایه‌نیزی مندن اسیرگه‌مه‌سه‌نیز بو حاققی سیزدن گئری آلمایام.
گئجه یاریسی موللا نصرالدین تله‌سیک آروادینی یوخودان اویاتدی:
- آرواد تئز اول منیم گؤزلوگومو گتیر!
آرواد شاشیردی:
- موللا گئجه‌نین بو واختی گؤزلوگو نئیله‌ییرسن؟!
موللا گؤزلرینی آچمادان دئدی:
- یوخوودا گؤروردوم جومهور باشقانی بیزه "آنادیلینده مدرسه" حاققی وئریر آنجاق قارانلیقدا اوچ-دؤرد نفر اونو دؤوره‌له‌ییب قویمورلار. ایسته‌ییرم گؤروم بو کؤپک اوغلانلاری کیملردیرلر...
شئیخیمیز جومهور باشقانی سئچکیلرینی قازاندیقدان سونرا، یانداشی موللا نصرالدینی اؤزل ایختیارلارلا اورمو گولونون قورتارماسینا گؤره‌ولندیریر. موللا نئچه یوز مین نفر دالیجا سالیب قوروموش اورمو گؤلونه آپاراراق کاظیم خان داشی‌نین باشیندان سسلنیر:
- گؤلو بو دورومدان قورتارماق اوچون ایکی رکعت یاغیش نامازی قیلمالی‌ییق. ریجا ائدیریم ایش-ایشدن گئچمه‌میش تئز دستماز آلیب نامازا باشلایاق.
خالق دستماز آلیب سیرا-سیرا موللانین دالینا دوزولوب ناماز قیلماغا باشلایینجا گؤرورلر موللا بیر آیاغینی یوخاری قالدیریب.
نامازدان سونرا چاش-باش اولان خالق، موللادان بو ایشی‌نین سببینی سوروشورلار:
- من هامیدان سونرا دستماز آلدیغیم اوچون گؤلون سویو چاتمادی سول آیاغیما مسح چکیم بونا گؤره نامازیمیز باطیل اولماسین دئیه آیاغیمی یوخاری قوْوزامیشدیم.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
Restore factory set
دوکتور جئری
دونن اوستاد دفتری اوغلونو مطبه گتیرمیشدی. ایچری گیرجک ال-آیاغیما دوشدو:
- دوکتور هاراییما چات!.. اوغلوم الدن گئتدی!.. یازیق اولدوم!...
گؤزومون قیراغی ایله اوغلونا باخدیم. ییرمی- ییرمی ایکی یاشلاریندا ایدی. ساچلارینی خوروز پیپیگی کیمی گؤیه قالخیزیب بویاتمیش؛ ساغ قولاغینا سیرغا آسمیش؛ قاشلارینی ایسه آلمیشدی...
- اوستاد!.. اوغلونا نه اولوب کی! ماشاالله ساپا-ساغلام گؤرونور..
اوستاد دفتری وایسینا- وایسینا الینی الینه تاپدادی:
- دوکتور!.. اوچ آی بوندان قاباق اوغلومو ایش تاپماق اوچون تئهرانا گؤندردیم. ایندی قاییتدیغیندا دیلی دگیشیب، داورانیشی دگیشیب، قیلیغی دگیشیب.. هر زادی دگیشیب، باشقا بیر آدام اولوب.. ائی وای.. منده آبیر قالمادی.. ائی وای یازیق اولدوم.
اوغلانا اوتوراجاق بویور ائدیب آدینی سوروشدوم.
- ترکی نمی دانم فارسی صحبت کن- دئدی.
ال آتیب سیرغانی قولاغیندان چیخارتماق ایسته‌دیم.
- دست نزن بی فرهنگ! – دئیه اؤفکه‌لندی.
تپه‌سیندن توتوب باشینی آشاغی ائندیره‌رک انسه‌سینه بئش- آلتی شاپالاق چالیب سونرا قولاغیندان یاپیشیب ساعات عقربه‌لری حرکتی‌نین ترسینه 180 درجه بوردوم. اوغلان قولاغینی اؤوکهلهیه- اؤوکهلهیه سیزیلدادی:
- چکار می کنی گوشم را کندی؟
سویوق قانلیلیقلا دئدیم:
- هئچ زاد ائله‌میرم..سنی "تنظیمات کارخانه"- یه قایتاریرام.
اوستاد دفتری هوروت- هوروت بیزه باخیردی. بیردن اوغلان یاخاسینی الیمدن قورتاریب قاچماق ایسته‌دی. تئز قولوندان توتوب بورخماغا باشلادیم. اوغلان آخ- وای ائله‌مگه باشلادی. قولونو داها برک بورخونجا بیردن وار گوجو ایله قیشقیردی:
- دده منی بو دلی‌نین الیندن قورتار یوخسا قولومو سیندیراجاق.
اوغلان، باشاری ایله کارخانه تنظیماتینا قاییتمیشدی!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
قاشینما
دوکتور جئری
دونن اوستاد مانقورتزاده مطبه گلمیشدی. رنگ-روفو ساپ-ساری اولموشدو:
- دوکتور! دادیما چات اؤلدوم!- دئیه زاریلدادی.
اوتوراجاق بویور ائتدیکدن سونرا سوروشدوم:
- دئ گؤروم نه‌یین دیر اوستاد؟!
ساپ-ساری رنگی قیزارماغا باشلادی. باشینی آشاغی سالاراق:
- یانیم قاشانیر دوکتور! – دئییب آرتیردی:
- دوکتور! قاشیرام قانیم چیخیر، قاشامیرام جانیم چیخیر!
- نه واختدان قاشینتی توتوبسان؟
- چوخداندیر دوکتور! آنجاق سون واختلاردا قاشینتیم دؤزولمز اولوب!...
- قاشینتیز سورکلی(مداوم) دیر یوخسا آرالیقلی؟!
- یوخ دوکتور.. مداویم دئییل هردن توتور، هردن بواخیر؟!
- یاخشی بئله ایسه دئ گؤروم قاشینتیز نه زامان توتور، نه زامان بوراخیر؟
اوستاد مانقورتزاده باشینی قووزادی:
- دوکتور!!
"زبان رسمی" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " آنادیلی" آدی گلنده قاشانیرام!
"پارس" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " تورک" آدی گلنده قاشانیرام!
"آذری" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " تورکی" آدی گلنده قاشانیرام!
"خلیج همیشگی" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " اورمو گؤلو" آدی گلنده قاشانیرام!
"محمود افشارلار" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " جاواد هئیت‌لر" آدی گلنده قاشانیرام!
"ارمنستان" آدی گلنده خوش-خوش اولورام " آذربایجان" آدی گلنده قاشانیرام!
"کوروش، داریوش" آدی گلنده خوش-خوش ....
سؤزونو کسدیم:
- گئچین تخته، موعاینه ائدیم- دئدیم.
اوزو قویلو تختین اوستونه اوزاندی. باش بارماغیمله تومانینی آشاغی چکیب اوتوراغینا چیراغ سالدیم:
- اوستاد!! اوتوراغیزین باشینا نه ایش گتیریب‌سیز؟!!
یئریندن داشلاندی؛ نیگران-نیگران اوزومه باخدی:
- یعنی دئییرسیز، ایش ایشدن گئچیب دوکتور!.. هئچ بیر ایش گؤرمک اولماز؟
اوزونتو ایله دئدیم:
- بیر‌آزجیق تئز گلسه‌یدیز، یاغ- یاخی ایله سیزی درمان ائده بیلردیم آنجاق ایندی گره‌ک بیر فوق تخصص دوکتورا موراجیعه ائده‌سیز...
- سوراغیزدا یاخشی بیر دوکتور وارمی، منی اونون یانینا گؤنده‌ره‌سیز؟!
باشیملا "هه" دئیه‌رک میزین چکمه‌سیندن بیر ویزیت کارتی چیخاردیب بیله‌سینه اوزاتدیم. اوستاد مانقورتزاده تشکور دولو باخیشلاری ایله کارتی آلیب اوخدو:
- پروفئسور دوکتور ساری قولو خان
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
بؤیوک رئیس
دوکتور جئری
قوش بازارینا گئتمیشدیک. اوستاد دفتری قیزی‌نین دوغوم گونو موناسیبتینه گؤره قونوشان بیر طوطو قوشو آلماق ایسته‌ییردی. ساتیجی بیزی گؤزل بیر قفسین قاباغینا آپاردی. اوچ طوطو سیرا ایله آغاجین اوستونده اوتورموشدو. ساتیجی قوشلاری گؤسته‌ره‌رک:
- بیزیم ان باهالی طوطو قوشلاریمیز بونلاردیر؟- دئدی.
اوستاد دفتری بیرینجی طوطونو گؤستریب سوروشدو:
- بونون قیمتی نئچه دیر؟! نه‌لر باجاریر؟...
ساتیجی آچیقلادی:
- بونون قیمتی بئش میلیون‌دور؛ حافظ ایله سعدی‌نین شئعیرلرینی ازبردن اوخویور، فارسینی مکمّل بیلیر، بیرآزجیقدا عربی باجاریر.
اوستاد دفتری ایکینجی طوطونو گؤستردی:
- بو؟!...
- بونون قیمتی اون میلیون‌دور؛ حافظ، سعدی، فردوسی‌نین شئعیرلرینی ازبردن اوخویور، فارسینی مکمّل بیلیر، بیرآزجیقدا تورکی باجاریر.
اوستاد دفتری جوشقو ایله اوچونجو طوطونو گؤستردی:
- بو؟!..
- بونون قیمتی ییرمی میلیون‌دور!!...
ایکیمیز بیردن سسلندیک:
- ییرمی میلیون؟!! بو نه‌لر باجاریر؟...
ساتیجی قانی سویوقلوقلا فیسیلدادی:
- ائله بیر شئی باجارمیر، بیر آزجیق فارسی بیلیر...
اوستاد دفتری سؤزونو کسدی:
- بئله ایسه نییه بئله باها؟!!..
ساتیجی گولومسوندو:
- بو طوطو چوخ اؤنملی بیر قوش اولمالی‌دیر؛ چونکو بو ایکی طوطو بوندان بتر قورخوب بیله‌سینه دئییرلر:
رئیس! [فرهنگستان زبان فارسی]
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر